QURANİ-KӘRİМİN BӘZİ AYӘLӘRİ İSLAМIN ÜМUМBӘŞӘRİ DİN OLМADIĞINI TӘSDİQLӘYİRМİ?
Sual: Qurani-kәrimdә oxuyuruq: “Biz bütün Peyğәmbәrlәri yalnız öz millәtinin dilindә danışan göndәrdik ki, onlara izah edә bilsin.”(İbrahim surəsi, 4) Ayәdәn belә mәlum olmurmu ki, Quran yalnız әrәblәrә göndәrilmişdir? Әgәr İslam dini ümumbәşәri bir dindirsә, nә üçün o bir qövmün dilindә nazil edilmişdir?
Cavab: Bütün bәşәriyyәtin hidayәti üçün göndәrilmiş peyğәmbәrlәr ilk öncә öz qövmlәrinin arasında tәbliğ etmişlәr. Ona görә dә bütün asimani kitablar Peyğәmbәrlәrә daha yaxın qövmlәrin dilindә nazil edilmişdir. Din ilk öncә Peyğәmbәrin qövmü arasında möhkәmlәndikdәn sonra digәr millәtlәr arasında da yayılmışdır.
Bu gün hәr bir ölkәnin yazıçısı öz kitabını öz millәtinin dilindә yazır. Hansı ki, kitabdakı mәfhumlar bir millәt üçün nәzәrdә tutulmur. Yazıçı öz kitabını öz millәti arasında tanıtdırdıqdan sonra hәmin kitab müxtәlif dillәrә tәrcümә olunur vә dәyәrli әsәr hesab olunduqda bütün dünyaya yayılır.
İslam Peyğәmbәri (s) әrәb ümmәti arasından çıxdığı üçün ilkin mәrhәlәdә әrәblәrlә ünsiyyәtdә idi. Quranın әrәb dilindә nazil olunması çox tәbii vә mәntiqi bir işdir. Bununla belә, Quranın hökmlәri bütün bәşәriyyәtә ünvanlanmışdır.
Әgәr Peyğәmbәrin besәti günü dünyada beynәlmilәl bir dil mövcud olsaydı, şübhәsiz ki, Quran da hәmin dildә nazil edilәrdi. Nә qәdәr ki, beynәlmilәl bir dil yoxdur, hәtta yazıçılar da öz әsәrlәrini hansısa qövmün dilindә yazmağa mәcburdurlar. Demәk, Quranın әrәb dilindә olmasının onun ümumbәşәri bir din tәbliğ etmәsinә heç bir maneçiliyi yoxdur.
Başqa sözlә, ayәdә bir qövmün dilindә danışan Peyğәmbәr göndәrilmәsi bildirilir. Bu isә Peyğәmbәrin bir qövmә göndәrilmәsi deyil. Әgәr sәmavi kitab bir qövmün dilindә gәlmişdirsә, bu o demәk deyil ki, kitab yalnız hәmin qövmә aiddir.
Onu da qeyd etmәliyik ki, İslam millәt, dil kimi fәrqlәrin fövqündә dayanaraq, bütün dünyanı özünә vәtәn bilir. Onun әrәb dilindә nazil edilmәsinin sәbәbi isә hәmin vaxtda beynәlmilәl dilin mövcud olmamasıdır. Quranın ümumbәşәri bir dini tәbliğ etmәsi isә möhkәm dәlillәrlә әsaslandırılmışdır.
“Dini suаllаrа cаvаblаr”, Аyәtullаh-üzmа Mәkаrim Şirаzi və Аyәtullаh Cәfәr Sübhаni
