"Cəhr" və "İxfa" nədir?

Nə üçün Zöhr və Əsr namazını ahəstə qılmaq lazımdır? Halbuki “İsra” surəsinin 110-cu ayəsində Allah Öz Peyğəmbərinə namazını nə yüksək, nə də ahəstə - bəlkə bu ikisi arasında olacaq tərzdə qılmasını buyurur?

Bu ayə səsin çox uca və qısaldılma məqamında – hətta onun mənası, bəzi təfsirlərdə gəlmiş olduğu kimi münacat deyil, namaz olsa belə – dəlil gətirmək mövqeyi daşıyır. 

Rəvayətdə gəlmişdir:
a) İshaq ibn Əmmar İmam Sadiqdən rəvayət nəql etmişdir ki, məzmunu belədir: Namazda “cəhr” – yəni səsi ucaltmaqd;r, “təxafət” isə - yəni qulağınla eşid' bilmədiyin bir şeydir. Deməli, səs namazda bu ikisi arasında olmalıdır (nə qışqırıq, nə də ürəyində danışmaq). (Ətraflı: “Təfsirul-Qummi”, c.2; s.30)

b) Həmçinin o həzrət qeyd olunan ayənin təfsirində buyurmuşdur ki, məzmunu belədir: “Müxafətə” (səsi alçaltmaq, gizlətmək) o səsdir ki, özün belə, eşitməyəsən. Namazda “cəhr” isə yəni səsini həddindən artıq yüksəldəsən.  (Ətraflı: Yəqub Küleyni, “Əl-Kafi”, c.3, s.316)

Buna görə də, ayənin mənası budur: Sübh, Məğrib və İşa kimi ucadan qılmağımız gərəkən namazlarda səsimiz orta həddən yüksək olmamalıdır,qışqırığa keçməməlidir. Həmçinin Zöhr və Əsr kimi ahəstə qılmağımızgərəkən namazlarda səsimiz o qədər qısa olmamalıdır ki, öz səsimizi özümüz hiss etməyək.

Qeyd edək ki, bir çox təfsirçilər burada söhbətin dua barədə getdiyini qeyd ediblər. Lap məsələ dua deyil, namazdan getsə belə, namazda "cəhr" və "ixfa" hökmü ilə heç bir təzad daşımır.

Hazırladı: Fərid Abdullah

Ayə əlfəcinə əlavə olundu
Ayə əlfəcindən silindi